Các giao thức xây dựng với Kiến trúc dựa trên ý định

Một loại hạ tầng mới

Khi mô hình dựa trên ý định ngày càng phát triển, ngày càng nhiều giao thức đang xây dựng hỗ trợ gốc cho các ý định vào kiến trúc của chúng. Xu hướng này phản ánh một sự chuyển dịch sâu sắc hơn trong cách các hệ thống phi tập trung được thiết kế, không xoay quanh các cuộc gọi hàm hợp đồng thông minh, mà xoay quanh các mục tiêu trừu tượng của người dùng mà các giải pháp hoặc động cơ thực thi thực hiện thay mặt cho họ. Một số dự án đang tích hợp các ý định như một sự cải tiến cho các sản phẩm hiện có, trong khi những dự án khác đang xây dựng các nền tảng toàn bộ nơi các ý định là phương thức tương tác chính.

Khác với các dApp truyền thống yêu cầu người dùng tương tác trực tiếp với từng hợp đồng, các giao thức dựa trên ý định này giới thiệu một thị trường cho việc thực hiện. Trong thị trường này, sự cạnh tranh giữa các người giải quyết thúc đẩy giá cả tốt hơn, tốc độ thực hiện nhanh hơn và tỷ lệ thất bại thấp hơn. Quan trọng hơn, chúng làm mờ ranh giới giữa các chuỗi, tài sản và logic thực hiện. Như chúng ta sẽ thấy, mỗi dự án đưa ra tầm nhìn riêng của mình về một tương lai DeFi tập trung vào ý định.

Uniswap X

Uniswap X, ra mắt vào năm 2023, đánh dấu một trong những triển khai quy mô lớn đầu tiên của thiết kế dựa trên ý định trong một hệ sinh thái DeFi đã được thiết lập. Thay vì để người dùng tương tác trực tiếp với các bể thanh khoản trên chuỗi, Uniswap X đã giới thiệu một hệ thống RFQ (yêu cầu báo giá) nơi người dùng gửi ý định hoán đổi ngoài chuỗi. Các solver sau đó cạnh tranh để thực hiện những ý định đó với con đường thực hiện tốt nhất có thể, tìm nguồn thanh khoản từ nhiều địa điểm và xử lý giao dịch trong một bước.

Sự đổi mới ở đây nằm ở việc tách biệt ý định hoán đổi khỏi lộ trình thực hiện. Một người dùng trên Ethereum có thể có ý định giao dịch ETH lấy USDC, nhưng bộ giải quyết có thể quyết định rằng việc chuyển ETH sang Optimism, hoán đổi qua SushiSwap, và trả USDC về ví của người dùng sẽ mang lại kết quả tốt hơn. Uniswap X trừu tượng hóa logic này khỏi người dùng và tạo ra trải nghiệm liền mạch.

Một cách quan trọng, Uniswap X cũng giới thiệu khái niệm thanh toán tự quản, nơi người dùng vẫn kiểm soát tài sản của họ cho đến khi một người giải quyết đưa ra đầu ra mong muốn. Giao dịch chỉ hoàn thành nếu việc thực hiện phù hợp với các ràng buộc mà người dùng đã công khai, đảm bảo an toàn và giảm thiểu rủi ro.

CowSwap

CowSwap là một trong những dự án sớm nhất xây dựng xung quanh việc thực thi dựa trên ý định, mặc dù ban đầu nó không sử dụng thuật ngữ đó. Kiến trúc của nó tập trung vào một cơ chế đấu giá theo lô độc đáo, nơi các đơn hàng của người dùng (ý định) được gửi trong một khoảng thời gian ngắn và sau đó được khớp lại theo cách tối đa hóa giá trị cho tất cả các bên tham gia. Các giải pháp gửi chiến lược thanh toán cho lô hàng, và chiến lược tốt nhất - dựa trên giá cả và hiệu quả - được chọn.

Hệ thống này giảm thiểu MEV bằng cách ngăn chặn việc chạy trước và khai thác sự cạnh tranh giữa các solver. Thay vì người dùng gửi giao dịch trực tiếp đến blockchain, họ phát đi các thông điệp đã ký tới CowSwap, và các solver thực hiện chúng dựa trên kết quả đấu giá được chia sẻ. Tất cả các giao dịch thanh toán đều là nguyên tử, vì vậy người dùng không bao giờ mất tiền do việc thực hiện không hoàn chỉnh.

Điều làm cho CowSwap nổi bật là mô hình công bằng của nó. Bởi vì các solver hoạt động trong một môi trường đấu thầu kín, họ không thể chạy trước nhau hoặc khai thác giá trị thông qua việc sắp xếp ưu tiên. Mô hình theo lô cũng cho phép việc khớp ý định trùng hợp, trong đó các giao dịch được thực hiện mà không cần chạm vào các bể thanh khoản nếu ý định của hai người dùng tự nhiên phù hợp.

Anoma

Trong khi các dự án như Uniswap X và CowSwap thêm các ý định vào các mô hình hiện có, Anoma đang xây dựng một bộ giao thức hoàn toàn mới, nơi mọi thứ bắt đầu với một ý định. Trong kiến trúc của Anoma, người dùng không bao giờ gửi giao dịch theo cách truyền thống. Thay vào đó, họ công bố các ý định mô tả những gì họ muốn đạt được. Những ý định này có thể đơn giản như một giao dịch hoán đổi token hoặc phức tạp như một giao dịch bảo mật điều kiện chỉ thực hiện dưới các điều kiện thị trường cụ thể.

Hệ thống Anoma nhóm các ý định thành các gói ghép, nơi các nhà giải quyết phối hợp thực hiện qua nhiều người dùng. Việc thanh toán được thực hiện trong một môi trường trạng thái chung cho phép thực thi đa bên và khả năng kết hợp mà không cần liên kết trực tiếp giữa các hợp đồng thông minh.

Quyền riêng tư cũng là một tính năng cốt lõi. Sử dụng các bằng chứng không kiến thức và môi trường thực thi được bảo vệ, Anoma đảm bảo rằng nội dung ý định có thể được giữ kín cho đến khi thực thi, giảm thiểu sự tiếp xúc với MEV và cung cấp quyền riêng tư lập trình được. Điều này cho phép tạo ra các quy trình làm việc an toàn, riêng tư mà không hy sinh lợi ích của việc phi tập trung.

Anoma giới thiệu một mô hình kinh tế hoàn toàn mới xoay quanh các ý định, bao gồm chia sẻ phí, mạng lưới tin cậy và định tuyến động giữa các lớp thực thi. Đây không chỉ là một giao thức—đây là một kế hoạch để xây dựng các chuỗi tập trung vào ý định.

Cái búa

Anvil tiếp cận theo cách khác bằng cách hoạt động như một lớp thực thi chia sẻ mà các giao thức và chuỗi khác có thể kết nối vào. Thay vì xây dựng một nền tảng DeFi độc lập, Anvil tập trung vào hạ tầng thanh toán có thể kết hợp hỗ trợ việc khớp ý định và thực hiện trên nhiều hệ sinh thái.

Trong mô hình của Anvil, người dùng gửi các ý định đến một bộ nhớ chung, mà các người giải và các người tìm kiếm có thể truy cập. Các tác nhân này sau đó cố gắng kết hợp nhiều ý định thành các lô giao dịch hiệu quả, xem xét chi phí gas, độ tắc nghẽn chuỗi và tính khả dụng của thanh khoản. Các lô giao dịch kết quả được chuyển đến các validator để thực hiện, thường xuyên trên nhiều chuỗi cùng một lúc.

Đóng góp chính của Anvil là khả năng kết hợp. Nó cho phép các ứng dụng và giao thức thuê ngoài logic thực hiện cho một engine ý định tiêu chuẩn hóa, đơn giản hóa trải nghiệm của nhà phát triển. Các dự án không cần phải xây dựng logic thực thi của riêng họ - họ chỉ cần xác định sơ đồ ý định và các ràng buộc thanh toán. Anvil sẽ xử lý phần còn lại.

Lớp này đặc biệt hấp dẫn cho các ứng dụng DeFi mới nổi muốn hỗ trợ các chiến lược đa chuỗi, trừu tượng hóa thanh khoản hoặc thực thi mô-đun mà không cần xây dựng lại hạ tầng cốt lõi.

Flashbots SUAVE

SUAVE (Đấu giá thống nhất đơn cho biểu hiện giá trị) của Flashbots mở rộng công việc của mình về việc giảm thiểu MEV vào lĩnh vực dự định. SUAVE đề xuất một lớp đấu giá dự định, nơi người dùng và các giao thức phát sóng các ý định vào một hệ thống chung và những người giải quyết - được gọi là người thực thi - cạnh tranh để thực hiện chúng.

Khác với những người tìm kiếm điển hình trong hệ sinh thái MEV của Ethereum, các thực thi viên SUAVE không làm việc với các giao dịch riêng lẻ. Thay vào đó, họ tập hợp các gói ý định tối ưu, bao gồm các giao dịch hoán đổi, giao dịch và thanh lý, và sau đó đấu giá quyền thực hiện chúng. Các validator chọn gói tốt nhất dựa trên các động lực phí, tính công bằng hoặc đảm bảo quyền riêng tư.

SUAVE được thiết kế để không phụ thuộc vào chuỗi, cho phép các ý định và logic thực thi di chuyển giữa Ethereum, rollups và các L1 thay thế. Nó cũng hỗ trợ các môi trường tính toán bí mật, nơi các gói có thể được xây dựng và xác minh mà không tiết lộ nội dung của chúng công khai. Điều này mở ra không gian thiết kế mới cho việc phối hợp riêng tư, ủy quyền không cần tin cậy và dòng lệnh công bằng trong các thị trường dựa trên ý định.

Tầm nhìn dài hạn của SUAVE là thay thế mô hình ưu tiên validator hiện tại bằng một mô hình ưu tiên ý định, trong đó mục tiêu của người dùng, chứ không phải không gian khối, là đơn vị giá trị kinh tế cốt lõi.

Một cái nhìn so sánh về các phương pháp giao thức

Mỗi giao thức này giải quyết thách thức về ý định từ một góc độ khác nhau. Uniswap X tối ưu hóa các lộ trình thực hiện cho việc hoán đổi token. CowSwap tập trung vào tính công bằng và hiệu quả theo lô. Anoma tưởng tượng lại stack blockchain từ đầu để hỗ trợ các quy trình làm việc ưu tiên ý định. Anvil chuẩn hóa logic thực hiện trên nhiều chuỗi, trong khi SUAVE giới thiệu một lớp đấu giá chung nhằm tối đa hóa giá trị thực hiện ý định.

Điều họ chia sẻ là niềm tin vào giá trị của sự trừu tượng, tối ưu hóa và thiết kế tập trung vào người dùng. Trong mỗi hệ thống, người dùng được bảo vệ khỏi các quyết định ở cấp độ thấp. Họ tuyên bố những gì họ muốn, và cơ sở hạ tầng tìm ra cách tốt nhất để thực hiện điều đó.

Đối với các nhà phát triển, điều này mở ra một biên giới mới. Thay vì xây dựng một bộ định tuyến hoán đổi khác, họ có thể thiết kế các ứng dụng xung quanh mục tiêu của người dùng. Thay vì buộc người dùng phải hiểu về thị trường gas, mức độ chấp nhận trượt giá, hoặc rủi ro cầu nối, các giao diện phía trước có thể tập trung vào những giao diện sạch sẽ, biến các mục tiêu thực tế thành các ý định có thể đọc được bởi máy.

Không gian thiết kế đang phát triển cho các giao thức ý định

Khi các giao thức này phát triển, chúng bắt đầu khám phá các trường hợp sử dụng mới ngoài việc hoán đổi đơn giản. Cân bằng danh mục đầu tư, triển khai sản phẩm cấu trúc, thẩm định tín dụng và giao dịch tài sản thế giới thực đều đang được xây dựng lại bằng logic ý định. Người dùng giờ đây có thể thể hiện những hành vi tài chính phong phú, như "cho vay 10.000 stablecoin với lãi suất cố định 4% APY trong 30 ngày, chỉ khi người vay đã được xác minh KYC" mà không cần lập trình thủ công.

Các giao thức cũng đang được xây dựng xung quanh các đăng ký ý định, tín dụng thực thi và mô hình phí có thể kết hợp, cho phép một hệ sinh thái mô-đun về việc gửi ý định, gộp lại, thực hiện và xác minh. Điều này phản ánh cách mà các nhà cung cấp RPC, các trình chuyển tiếp và các validator đã tạo ra một ngăn xếp thực thi trong hệ sinh thái Ethereum ban đầu, nhưng tập trung vào tính toán dựa trên mục tiêu thay vì các cuộc gọi hàm tĩnh.

Tính tương tác là một biên giới khác. Một số dự án đang làm việc trên các định dạng ý định chia sẻ, cho phép một ý định duy nhất được thực hiện qua nhiều giao thức hoặc được khớp qua các mạng. Điều này sẽ làm cho các ý định có thể di chuyển, có thể kết hợp và có thể tìm thấy một cách phổ quát, làm mờ ranh giới giữa các ứng dụng và các động cơ thực thi.

Tại sao sự tích hợp ý định ở cấp độ giao thức lại quan trọng

Phong trào hướng tới kiến trúc dựa trên ý định không chỉ là về sự tiện lợi cho người dùng. Nó phản ánh sự hiểu biết sâu sắc hơn về cách các hệ thống phi tập trung phải phát triển để phục vụ cho những đối tượng rộng hơn, không chuyên về kỹ thuật. Các giao thức hỗ trợ ý định tự nhiên chuyển sự phức tạp ra khỏi người dùng và về phía hạ tầng. Điều này làm cho tài chính trở nên dễ tiếp cận hơn, thông minh hơn, và cuối cùng là nhân văn hơn.

Để Web3 đạt được sự chấp nhận rộng rãi, người dùng phải có khả năng mô tả mục tiêu của họ, chứ không phải là điều hướng các chuỗi, cầu nối và bộ định tuyến. Các giao thức xây dựng cho ý định đang dẫn đầu con đường - trừu tượng hóa sự phân mảnh, giảm rủi ro và mở khóa một tương lai nơi DeFi cảm thấy ít giống như lập trình và nhiều hơn như yêu cầu một kết quả.